Toυ Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου
Απροσδόκητα ευχάριστη έκπληξη είναι η ανάπτυξη 7% που κατέγραψε η ελληνική οικονομία στο πρώτο τρίμηνο φέτος σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021 σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ.
Παρότι η σύγκριση γίνεται ανάμεσα σε μια οικονομία που λειτουργούσε κανονικά το 2022 ενώ υπολειτουργούσε λόγω lockdown το ίδιο διάστημα του 2022, η άνοδος κρίνεται ιδιαίτερα ικανοποιητική. Ενώ θετική αξιολογείται και η ανάπτυξη κατά 2,3% του πρώτου τριμήνου του 2022 σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021.
Ωστόσο τα καλά νέα επισκιάζονται και από τρία λίαν ανησυχητικά στοιχεία που έγιναν γνωστά τις τελευταίες μέρες. Στο 11,3% ανέβηκε ο πληθωρισμός τον Μάϊο σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ έναντι 10,2% του Απριλίου. Πρόκειται για τον υψηλότερο πληθωρισμό που γνώρισε η χώρα μετά το Δεκέμβριο του 1993! Το φυσικό αέριο ακρίβηνε κατά 172,7% σε σχέση με τον περσινό Μάϊο, ο ηλεκτρισμός κατά 80,2%, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 65,1% και τα καύσιμα & λιπαντικά κατά 36,6%. Στα τρόφιμα είχαμε αυξήσεις 14,1% στα γαλακτοκομικά, 13,4% στο ψωμί και τα δημητριακά, 13,8% στα κρέατα και 23,2% στα έλαια. Πρόσφατα μίλησα με υπάλληλο σούπερ μάρκετ που μου έλεγε ότι σχεδόν καθημερινά βάζουν ετικέτες με αυξημένες τιμές σε κάποια είδη.
Το δεύτερο ανησυχητικό στοιχείο προέρχεται από τη δημοσιοποίηση της εξαμηνιαίας έρευνας της ΓΣΕΒΕΕ, της πρώτης για το 2022. Το συμπέρασμα της έρευνας χτυπάει καμπανάκι. «Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές για λογαριασμούς ενέργειας, κάτι που υποδεικνύει τη δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ένας ιδιαίτερα υψηλός αριθμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων, λόγω της υπέρμετρης αύξησης του ενεργειακού κόστους». Είναι χαρακτηριστικό ότι το 77,5% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων δήλωσε ότι οι ανατιμήσεις έχουν επηρεάσει πολύ ή/και αρκετά τη λειτουργία της επιχείρησής του, έναντι του 21,6% που δήλωσε ότι την έχει επηρεάσει λίγο ή/και καθόλου.
Το τρίτο πρόβλημα έρχεται από το ανοδικό ράλυ του επιτοκίου του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου. Από 3,85% που ήταν στις 8 Ιουνίου σκαρφάλωσε στο 4,39% μετά από δύο μέρες. Λίαν ανησυχητική εξέλιξη καθώς τέτοιες ανοδικές τιμές μας επιστρέφουν στα επίπεδα του 2017 και θα καταστήσουν προβληματικό ως αδύνατο το δανεισμό της χώρας αν φτάσουν στα επίπεδα του 5%-6%. Όταν μάλιστα αναμένεται αύξηση του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τον Ιούλιο κατά 0,25%.
Για όλους αυτούς τους λόγους και για να μην αποτελέσει η άνοδος 7% της ανάπτυξης μια παρένθεση και μόνο χρειάζεται η κυβέρνηση να τιθασεύσει το κύμα ακρίβειας αναθεωρώντας τις απόψεις της για την παραμονή του υπέρογκου φόρου καυσίμων και φροντίζοντας να καταργηθεί οριστικά η ρήτρα αναπροσαρμογής στο ρεύμα αντί να επιδοτούνται (από τα δημόσια έσοδα) οι απώλειες των νοικοκυριών και επιχειρήσεων εξαιτίας της. Έτσι κι αλλιώς με τη ρήτρα αναπροσαρμογής η ΔΕΗ έγινε ξανά κερδοφόρα και μάλιστα λίαν. Αν λοιπόν ο στόχος επιτεύχθηκε καιρός για την κατάργησή της ρήτρας διαφορετικά θα οδηγηθούμε σε φτωχοποίηση μεγάλου αριθμού νοικοκυριών και σε λουκέτα πολλών επιχειρήσεων. Οπότε όσα λεφτά κερδήθηκαν δημοσιονομικά μέσω της ρήτρας θα απωλεσθούν από χαμένους φόρους. Χωρίς την επιβίωση της κοινωνίας ούτε η οικονομία μπορεί να ανθήσει, ούτε τα οικονομικά του κράτους να διορθωθούν σε βάθος χρόνου.
O Kωνσταντίνος Παπαδόπουλος είναι αρθρογράφος σε ημερήσιες εφημερίδες-περιοδικά και συγγραφέας.
