Του Γιώργου Διονυσόπουλου
Να αξιοποιήσει τις στρατιωτικές βάσεις που διατηρεί στο έδαφος της Λιβύης προκειμένου να ανοίξει ένα νέο μέτωπο εναντίον της χώρα μας, θέτοντας την Κρήτη αλλά και την Πελοπόννησο στο βεληνεκές των μαχητικών της αεροσκαφών, επιχειρεί η Τουρκία μέσω της περαιτέρω ενεργοποίησης των δύο στρατιωτικών βάσεων που από το 2020 διατηρεί στο έδαφος της Λιβύης. Όπως σημειώνουν κύκλοι του Πενταγώνου, μέσα στους σχεδιασμούς της Άγκυρας είναι η δημιουργία μίας νέας επιχειρησιακής απειλής στο «μαλακό υπογάστριο» της χώρα μας, νότια της Κρήτης, με διττό στόχο: Πρώτον τη δέσμευση δυνάμεων σε μία περιοχή που μέχρι πρότινος δεν υπήρχε κάτι που να συνιστά κίνδυνο για την εθνική μας κυριαρχία. Δεύτερον και στο ενδεχόμενο μίας ένοπλης ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης, να βρεθούν στην εμβέλεια των τουρκικών όπλων μία σειρά από ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις και αεροπορικές βάσεις που βρίσκονται διάσπαρτες είτε στην Κρήτη, είτε στη δυτική Πελοπόννησο.
Η υπογραφή των δύο μνημονίων συνεργασίας για τους υδρογονάνθρακες και τα σχετικά πρωτόκολλα που συμφώνησαν την περασμένη Δευτέρα στην Λιβύη οι τούρκοι υπουργοί, Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ και Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ με τον προσωρινό πρωθυπουργό της Λιβύης, Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά, την υπουργό Εξωτερικών Νετζλά Αλ Μανγκούς και τον επικεφαλής του προεδρικού συμβουλίου της Λιβύης Μοχάμεντ αλ Μένφι, επί της ουσίας έθεσε σε κατάσταση συναγερμού τις ελληνικές διπλωματικές αλλά και στρατιωτικές αρχές, καθώς δείχνει ότι Άγκυρα και Τρίπολη είναι αποφασισμένες να προχωρήσουν στην πλήρη εφαρμογή του παράνομου Τουρκο-λυβικού Συμφώνου αμφισβητώντας έμπρακτα τα ελληνικά επικυριαρχικά δικαιώματα σε μία τεράστια θαλάσσια περιοχή. Να υπενθυμίσουμε πως το συγκεκριμένο Σύμφωνο, υπογράφηκε το 2019 και στρέφεται ευθέως κατά της χώρας μας αλλά και κατά άλλων γειτονικών κρατών, όπως η Αίγυπτος. Είναι δε η πρώτη φορά που τόσο η Ε.Ε όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες συνομολογούν ότι το εν λόγω Σύμφωνο απειλεί την ειρήνη αλλά και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, αφού, μεταξύ άλλων, εξαφανίζει την ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και καταργεί τη συμφωνία για τη μερική οριοθέτηση της ελληνο-αιγυπτιακής ΑΟΖ που υπέγραψαν Αθήνα και Κάιρο, τον Αύγουστο του 2020.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις που έκαναν οι Τούρκοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, οι τουρκικές εταιρίες θα μπορούν πλέον να κάνουν έρευνες για υδρογονάνθρακες στην ξηρά αλλά και στην ΑΟΖ της Λιβύης. Πλέον, η Λιβυκή ΑΟΖ συναντιέται με εκείνη της Τουρκίας περίπου στα μισά της Μεσογείου αφού, κόντρα σε κάθε κανόνα διεθνούς δικαίου, το Σύμφωνο θεωρεί ότι τα ελληνικά νησιά, όπως η Ρόδος, η Κάρπαθος και η Κρήτη δεν έχουν κανένα ανάλογο δικαίωμα!
Αεροπορική απειλή
Το τελευταίο χρονικό διάστημα και με πρόφαση την προστασία των ήδη υφιστάμενων τουρκικών εγκαταστάσεων στη Λιβύη, αλλά και των πετρελαϊκών εταιρειών που πρόκειται να αναπτυχθούν στο λιβυκό έδαφος αλλά και στη θάλασσα, η Άγκυρα εμφανίζεται να προχωρά και μάλιστα με εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς, στον εκσυγχρονισμό των δύο βασικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων που διατηρεί στο έδαφος της Λιβύης, της αεροπορικής βάσης «Αλ Ουατίγια» στα δυτικά της χώρας και της Ναυτικής βάσης στο λιμάνι της Μισράτα. Η σημαντικότερη για τα τουρκικά γεωστρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή και συνάμα εκείνη που αποτελεί την πιο επικίνδυνη απειλή για τη χώρα μας, είναι η αεροπορική βάση «Αλ Ουατίγια».
Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη βάση έχει εκσυγχρονιστεί σχεδόν πλήρως από την Τουρκία. Έχει ήδη σχεδόν ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των ήδη υπαρχόντων υπόστεγων τα οποία χρησιμοποιούνται για τη συντήρηση των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών Bayraktar TB2 και Anka-S, που επιχειρούσαν καθ όλη τη διάρκεια του εμφυλίου στη Βορειοαφρικανική χώρα αλλά και για την υποστήριξη των μαχητικών F-16 που κατά καιρούς μετασταθμεύουν εκεί. Παράλληλα έχει ξηλωθεί το σύνολο σχεδόν του εξοπλισμού της βάσης, που μέχρι πρότινος αποτελούνταν από υλικά και συστήματα σοβιετικής κυρίως κατασκευής. Τα συστήματα αυτά έχουν αντικατασταθεί από άλλα τουρκικής παραγωγής προκειμένου να είναι συμβατά με τα τουρκικά οπλικά και άλλα συστήματα που έχουν εγκατασταθεί κυρίως για την αντιαεροπορική προστασία της «Αλ Ουατίγια», όπως τα αντιαεροπορικά Hawk. Η εγκατάσταση αυτών των συστημάτων πραγματοποιήθηκε κατόπιν σχετικής άδειας που παραχωρήθηκε από την Λιβυκή κυβέρνηση σε Τούρκους τεχνικούς, ενώ η μεταφορά τους υλοποιήθηκε τμηματικά, κατά τα τελευταία δύο χρόνια, από μεταγωγικά αεροσκάφη C-130 και A400M.
Να επισημάνουμε πως η αεροπορική βάση «Αλ Ουατίγια», κατασκευάστηκε από τις ΗΠΑ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και πλέον θεωρείται ζωτικής γεωστρατηγικής σημασίας για την Τουρκία λόγω του μεγέθους αλλά και της θέσης της. Τον Ιούλιο του 2020 η «Αλ Ουατίγια» δέχτηκε αεροπορική επίθεση από μαχητικά αεροσκάφη Rafale τα οποία εικάζεται ότι ανήκαν είτε στη Γαλλική είτε στην Αιγυπτιακή Πολεμική Αεροπορία.
Ναυτική Βάση
Σημαντική απειλή πάντως για τα ελληνικά συμφέροντα αποτελεί και η δεύτερη στρατιωτική εγκατάσταση που διατηρεί η Τουρκία στη Λιβύη, η Ναυτική Βάση στο λιμάνι της Μισράτα. Πρόκειται για μία θαλάσσια περιοχή που θεωρείται η πλουσιότερη σε αποθέματα υδρογονανθράκων στο Λιβυκό Πέλαγος, τα οποία, πλέον, θα ελέγχονται από εταιρείες τουρκικών συμφερόντων. Και η συγκεκριμένη βάση έχει αναβαθμιστεί σχεδόν πλήρως από το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό, ενώ χρησιμοποιείται ήδη για τον ελλιμενισμό και τον ανεφοδιασμό μονάδων επιφανείας αλλά και υποβρυχίων του τουρκικού στόλου. Η κομβική της θέση στα ανατολικά της Λιβύης, νότια της Ελλάδας και δίπλα στην Αίγυπτο, συνιστά απειλή όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά και για το Κάιρο. Θεωρείται ότι η δραστηριοποίηση τουρκικών εταιρειών και οι γεωτρήσεις που πρόκειται να πραγματοποιήσει η Άγκυρα στην περιοχή, θα δώσουν άλλοθι στην κυβέρνηση Ερντογάν ώστε η παρουσία τουρκικών πλοίων να αποκτήσει μόνιμο χαρακτήρα, υποτίθεται για την κάλυψη των σχετικών αναγκών ασφαλείας.
Κινητοποίηση Πολεμικού Ναυτικού
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την τελευταία διετία το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει επεξεργαστεί μία πληθώρα σεναρίων αντιμετώπισης της τουρκικής απειλής που έχει ενσκήψει νότια της Κρήτης, καθώς, όπως εκτιμούν οι αρμόδιες υπηρεσίες, μέσα στις προθέσεις της Άγκυρας είναι να τοποθετήσει ως μόνιμη δύναμη στην αεροπορική βάση «Αλ Ουατίγια», 6 με 8 μαχητικά F-16 με ένα επίσης ιπτάμενο τάνκερ KC-35 να μετασταθμεύει εκεί σε περιόδους ελληνοτουρκικής κρίσης, με στόχο την αύξηση της εμβέλειας αλλά και της δυνατότητας παραμονής στον αέρα των παραπάνω αεροσκαφών. Εντός του βεληνεκούς των τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών αναμένεται να βρεθούν ορισμένες κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστάσεις της χώρας μας τόσο στην Κρήτη, π.χ 115 Π.Μ στη Σούδα ή η βάση των S-300 στο Τυμπάκι όσο και στην Πελοπόννησο όπως οι 117 Π.Μ στην Ανδραβίδα, 116 Π.Μ στον Άραξο ή η 120 Πτέρυγα Εκπαίδευσης Αέρος στην Καλαμάτα.
Στο πλαίσιο αυτό, μόνο τυχαίο δεν είναι πως την ερχόμενη εβδομάδα από την Τρίτη 11 έως και την Πέμπτη 13 Οκτωβρίου το Πολεμικό Ναυτικό έχει προγραμματίσει μεγάλη άσκηση στην θαλάσσια περιοχή νότια της Πελοποννήσου. Πρόκειται για το δεύτερο μέρος της άσκησης «Λόγχη». Η άσκηση έχει ως βασικό σενάριο την αντιμετώπιση εναέριας απειλής και γι αυτό, μεταξύ άλλων προβλέπει την πραγματοποίηση… αντιαεροπορικών βολών, με πραγματικά πυρά, από τα πλοία του Στόλου.
Παράλληλα, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας σε συνεργασία με το υπουργείο Άμυνας της Αιγύπτου, εντείνουν ακόμη περισσότερο τη μεταξύ τους συνεργασία στον αεροναυτικό τομέα, υπό το βάρος και των νέων δεδομένων που έχει προκαλέσει στην περιοχή της Κεντρικής και Ν.Α Μεσογείου η ενεργοποίηση του παράνομου Τουρκο-λυβικού Συμφώνου. Ενδεικτικά να σημειώσουμε πως η διεξαγωγή της μεγάλης αεροναυτικής άσκησης «Μέδουσα», η οποία ως προς το βασικό της κορμό υλοποιείται με τη συμμετοχή των Ε.Δ Ελλάδας και Αιγύπτου, φέτος πρόκειται να επανασχεδιαστεί αλλά και να επαναπροσδιοριστεί ως προς τους αντικειμενικούς της στόχους και σκοπούς, προκειμένου να ενσωματώσει την αντιμετώπιση της νέας απειλής που έχει προκύψει για τις δύο χώρες από την αναμενόμενη ενίσχυση της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στη Λιβύη. Σύμφωνα με πληροφορίες η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης απειλής θα βρεθεί στο επίκεντρο και της σχετικής συνάντησης που αναμένεται να έχουν οι υπουργοί Άμυνας Ελλάδας και Αιγύπτου κ.κ Νίκος Παναγιωτόπολος και Μοχάμεντ Ζακί, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της άσκησης στις αρχές του επόμενου μήνα. Να σημειώσουμε πως η άσκηση «Μέδουσα» διεξάγεται κάθε χρόνο από το 2010 μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, αλλά και με τη συμμετοχή δυνάμεων τρίτων χωρών, όπως είναι η Γαλλία και η Κύπρος.
Φρεγάτες Belharra
Την ίδια στιγμή η ελληνική πλευρά επιχειρεί να ασκήσει επιπλέον πίεση στους Γάλλους σε μια προσπάθεια να τηρηθεί με κάθε τρόπο το χρονοδιάγραμμα παράδοσης των τριών φρεγατών Belharra στο Πολεμικό Ναυτικό. Μάλιστα, προκειμένου να διερευνηθεί εάν υπάρχει η δυνατότητα να επισπευτούν οι χρόνοι παράδοσης των πλοίων, στα μέσα του μήνα μία επιτροπή επιτελών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας πρόκειται να μεταβεί στα ναυπηγεία της Naval Group στη Λοριάν για να επιθεωρήσει την πορεία των εργασιών κατασκευής των Belharra. Η συγκεκριμένη επιτροπή θα επισκεφθεί αρχικά την έκθεση Euronaval που θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, όπου και αναμένεται επίσης να έχει επαφές με αξιωματούχους του Γαλλικού υπουργείου Άμυνας για το θέμα. Στη γαλλική πρωτεύουσα πρόκειται για τον ίδιο λόγο να βρεθεί και ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Νίκος Χαρδαλιάς, ο οποίος εν συνεχεία είναι πιθανόν να συνοδεύσει την παραπάνω επιτροπή στο ταξίδι της στη Λοριάν.
